Кои се најчестите компликации од воспаление на синусите кај децата?
Оваа состојба најчесто се јавува во зимските месеци или при температурни разлики и не треба да се игнорира честото и долготрајно течење на носот кај детето.
Зошто децата често кашлаат, што ја предизвикува кашлицата, на кои болести хроничната кашлица може да биде симптом, кога родителите да побараат лекарска помош и како се лекува? Одговор на овие прашања „Мама не си сама“ побара од педијатарот д-р Елена Ѓиновска-Тасевска.
- Кашлицата е природен одбранбен рефлекс со кој се чистат дишните патишта од секрет и од одредени туѓи честички и кој штити од аспирација на течност или на цврсти предмети во долните дишни патишта. Таа се развива интензивно од периодот на новородено, па сѐ до училишната возраст. Нормално е да е секојдневно присутна, особено кај малите деца. Но, иако кашлицата им припаѓа на одбранбените физиолошки механизми, многу често е симптом на болест, главно на рeспираторниот тракт, вели д-р Елена Ѓиновска-Тасевска, специјалист педијатар во ЈЗУ УК за респираторни заболувања кај децата „Козле“.
Педијатарот објаснува и дека речиси во 90 % од случаите кашлицата е знак за банално заболување и дека најчесто е предизвикана од акутни горнореспираторни заболувања. Но, по дефиниција, според Европското респираторно здружение (ERS), кашлицата која трае повеќе од четири недели се смета за хронична кашлица и тогаш веќе е неопходно да се направат дополнителни испитувања за да се открие нејзиниот причинител.
Кои причини предизвикуваат хронична кашлица кај децата и за кои болести е таа симптом?
Според д-р Ѓиновска-Тасевска, најчести причини за хронична кашлица кај децата се постинфективната неспецифична кашлица, астмата и бактерискиот бронхит. Неретко и понекогаш животозагрозувачка состојба која дава хронична кашлица може да биде и туѓо тело во дишните патишта, но и некои сериозни специфични заболувања како на пример туберкулозата, која е, исто така, придружена со кашлица која долго трае и која е отпорна на вообичаените третмани. Постојат и одредени генетски болести кои можат да предизвикаат кашлица со деформирање на дишните патишта. На пример, кај пациентите со цистична фиброза се создава густа слуз, која може да предизвика постојана кашлица.
- Модерниот начин и режим на исхрана доведува до зачестена појава на деца со прекумерна телесна тежина, што, од друга страна, е причина за гастроезофагијален рефлукс или ларингофарингијален рефлукс, чиј единствен симптом може да биде хроничната кашлица. Трајната целогодишна изложеност на респираторни вируси во раната детска возраст доведува до раст на аденоидна вегетација (трет крајник), која сама по себе предизвикува кашлица. Се разбира дека не треба да ја заборавиме и да ја исклучиме психогената и хабитуалната кашлица, за која не постои органски причинител, но која, сепак, е често присутна, особено кај децата на возраст од 4 до 18 години, со најголема зачестеност на 10 години. Многу често овие деца имаат нарушен квалитет на живот и се лекувани со различни лекови кај повеќе специјалисти додека не се открие вистинската причина. Поради ова е многу важно кога зборуваме за хронична кашлица, да се помисли и на овој тип на кашлица, советува педијатарот Елена Ѓиновска-Тасевска од Клиниката „Козле“.
Како се дијагностицира и како се лекува хроничната кашлица кај децата?
Во однос на дијагнозата на хронична кашлица, д-р Ѓиновска-Тасевска објаснува дека тестови за белодробна функција кои може да се изведат се: стандардна спирометрија, бронхопровокативен тест и телесна плетизмографија.
- Иако функционалните тестови имаат важна улога во разјаснувањето на причините за хроничната кашлица, големо значење во дијагностиката имаат и оториноларинголошкиот ОРЛ-преглед, лабораториските иследувања, како и радиограмот на белите дробови и на срцето. Но, сѐ уште златен стандард во секојдневната клиничка пракса се исцрпната анамнеза и клиничкиот преглед, следењето на текот на болеста и одговорот на препишаната терапија, објаснува педијатарот д-р Елена Ѓиновска-Тасевска.
Според неа, третманот на хроничната кашлица е етиолошки, а тоа значи дека се лекува според причинителот на кашлицата.
