Што треба да знаете за вродените аномалии на бубрезите и на уринарниот тракт?

Вродените аномалии на бубрезите и на уринарниот тракт се структурни дефекти присутни од раѓање и можат да предизвикаат повеќе здравствени проблеми кај детето во натамошниот тек од животот, поврзани со бубрезите, мочниот меур и со уретрата. За тоа кои се причините, како се откриваат и на што да внимаваат трудниците „Мама не си сама“ побара одговори од детскиот нефролог доц. д-р Надица Ристоска-Бојковска од клиничката болницa „Аџибадем систина“.

Причини за аномалии на бубрезите и на уринарниот тракт кај децата

Според детскиот нефролог, за развој на овие аномалии, или на англиски скратено CAKUT (Congenital anomalies of kidney and urinary tract), одговорни се неколку фактори, кои се поделени во три групи:

• Прва група е опструкцијата во долните уринарни патишта во феталниот бубрег.
• Втора група фактори се абнормалностите за кои се одговорни гените за развој на бубрегот.
• Трета група фактори се супстанциите како што се лековите или факторите од средината, кои се пренесуваат од мајката на фетусот преку плацентата и кои влијаат врз развојот на феталниот бубрег.

Доктор Надица Ристоска-Бојковска потенцира дека развојот на бубрегот е комплексен и дека поминува низ серија од постепени и непрекинати фази. Најкритичен период во нефрогенезата е оној помеѓу 4. и 5. недела. Голем број новородени со вродени аномалии на бубрезите имаат и екстраренални дефекти. Аномалиите во мускулно-скелетниот, дигестивниот, кардиоваскуларниот и во централниот нервен систем се најчести од сите аномалии.

Овие вродени аномалии на бубрезите и на уринарниот тракт се присутни кај 20-30 % од пренаталните аномалии или 1 случај на 500 раѓања, појаснува докторката.

Како се дијагностицираат овие аномалии?

Детскиот нефролог доц. д-р Надица Ристоска-Бојковска за „Мама не си сама“  детално и стручно ги објаснува сите дијагностички процедури кои се користат за откривање на вродените аномалии на бубрезите и на уринарниот тракт.

Ехосонографија на бубрезите и на уринарниот тракт

Ехосонографијата широко се употребува за дијагностицирање заболувања на одредени органи и органски системи.

Ехосонографскиот преглед е одличен за евалуација на генитоуринарниот систем кај децата, бидејќи е минимално инвазивна процедура за која не се користи радијација, за која нема потреба од седација и која не е скапа. Феталната радиологија – ултрасонографскиот скрининг на феталните аномалии –

денес е рутински преглед со кој може да се утврдат многу вродени заболувања на бубрезите, како што се реналната агенезија, мултицистичните диспластични бубрези и хидронефрозата на бубрезите, посочува д-р Ристоска-Бојковска.

• испитувања

це-ВУС – ехосонографска цистографија

Најнова метода на преглед со која, по ретроградното внесување специјално контрастно средство во мочниот меур, се врши ехографско снимање од 30 минути, со кое се утврдува постоење везикоуретерален рефлукс. Најчесто се изведува кај деца со рецидивни уринарни инфекции и со проширени бубрези за да се потврди или да се исклучи постоење на везикоуретерален рефлукс (ВУР), односно враќање на урината од мочниот меур во бубрезите, што може да е причина за повторувањето на уринарните инфекции кај детето.  

Магнетна урографија

• Магнетната урографија е снимање со кое имаме приказ на уринарниот систем со помош на контрастно средство и на магнетна резонанца. Ова е  снимање со кое точно може да се утврди вродената аномалија на бубрезите, потенцира д-р Ристоска-Бојковска.

Радиоизотопни испитувања

• ДМСА-скен. Тоа е снимање со кое се прикажуваат големината, формата и позицијата на функционалниот ренален паренхим. Кај децата со уринарни инфекции често се присутни одредени дефекти на ДМСА, објаснува нефрологот.

• пјутеризирана томографија

Според д-р Ристоска-Бојковска, КТ се употребува во детската возраст, со одредени индикации, а тоа се:

• вродени аномалии на уринарниот тракт
• ренални калкули
• ренални неоплазми
• ренална траума.

Превенција на уринарната инфекција

Пациентите со везикоуретерален рефлукс (вродена мана на уринарниот тракт) треба да се информирани за ризикот од уринарна инфекција и за важноста на профилаксата и на раниот третман на уринарните инфекции, советува детскиот нефролог и додава дека за асимптоматска конгенитална хидронефроза кај донечињата и кај малите деца потребно е конзервативно следење со ехосонографски контроли, како и следење на реналната функција.

• Повеќето случаи денес се откриваат со пренатален или со постнатален нефролошки (по раѓање) ултрасонографски скрининг кај новороденото. Реналното оштетување кај децата во голема мера е конгенитално отколку што порано се мислело. Вродените аномалии се главната причина за ренална инсуфициенција (бубрежна слабост) кај децата на возраст помала од 5 години, што доведува до трансплантација и до дијализа, објаснува докторката.

На што да внимаваат трудниците?

Според д-р Ристоска-Бојковска, диетата кај мајката со внесување мали количини протеини, внесувањето мала или голема количина на сол и консумирањето  алкохол се дел од причините за оштетување на бубрезите.

• Голем број фактори доведуваат до промени во интраутериниот развој, особено неправилната исхрана на мајката, недоволното внесување протеини, хиповитаминозата (недостигот на витамини), покаченото ниво на шеќери или хиперинсулинемијата, како и пушењето или нефротоксичните лекови како што се кортикостероидите или гентамицинот, посочува детскиот нефролог и советува дека раното детектирање на аномалиите на бубрезите и на уринарните патишта е најважниот фактор за нивното натамошно лекување, како и за прогнозата и за последиците кои може да се јават при нивно задоцнето откривање.