Како да ги подготвите поголемите деца за доаѓањето на нов член во семејството?

Доаѓањето на нов член во семејството е проследено со радост, возбуда, среќа, но и со предизвик, неизвесност и со загриженост како ќе го прифати бебето поголемото дете. Доколку се направат соодветни подготовки и доколку на правилен начин им се објасни на децата овој убав период за семејството, нема да има никакви проблеми. Како да се подготват родителите, какви реакции да очекуваат од поголемите деца и на кој начин нивните негативни реакции да ги претворат во љубов и грижа спрема братчето или сестричката за „Мама не си сама“  објаснува д-р Сања Васовиќ, системски и семеен психотерапевт.

Кога треба да почнат подготовките за доаѓањето на нов член во семејството?

Според доктор Васовиќ, важно е семејството да започне да се подготвува за пристигнувањето на новиот член во семејството што е можно порано.

• Препорачливо е подготовките да започнат за време на бременоста (веќе во вториот триместар) за да се обезбеди доволно време за емоционална обработка, комуникација и за планирање во рамките на семејниот систем. Неопходно е да се создаде безбеден простор за членовите на семејството да ги изразат своите мисли, чувства и грижи за претстојните промени. Поттикнувањето отворен дијалог, поставувањето реални очекувања и решавањето какви било потенцијални предизвици може да помогнат да се поттикне поддржувачка и хармонична средина за пристигнувањето на новороденчето. Дополнително, вклучувањето на сите членови на семејството во процесот на подготовка, вклучително и браќата и сестрите и поширокото семејство, може да помогне да се промовира чувството на единство и на споделена одговорност. Со рано започнување на пристапувањето кон процесот на подготовка со емпатија, разбирање и со соработка семејствата можат подобро да се движат низ транзицијата и да создадат силна основа за новата динамика што доаѓа со пристигнувањето на новиот член, препорачува семејниот психотерапевт.

Како да им се објасни на поголемите деца дека наскоро ќе имаат братче или сестричка?

Доктор Сања Васовиќ, која е и психијатар по професија, за „Мама не си сама“ споделува неколку совети кои можат да ви помогнат да му ја објасните оваа возбудлива вест на вашето постаро дете.

• Изберете ги вистинското време и вистинскиот амбиент: најдете тивко и удобно место за разговор со вашето дете, каде што ќе можете целосно да му го посветите вниманието и да одговорите на какви било прашања или грижи што може да ги има.
• Користете јазик соодветен на возраста: приспособете ги вашето објаснување на возраста и на нивото на разбирање на вашето дете. Одржувајте го вашето објаснување едноставно и јасно избегнувајќи премногу детали.
• Споделете ја веста позитивно: нагласете ги позитивните аспекти од имањето братче или сестричка. Истакнете ги љубовта и радоста што може да ги донесе новото братче или сестричка во семејството. Потсетете го вашето дете на посебната улога што ќе ја има како постар брат или сестра.
• Вклучете го вашето дете во процесот: охрабрете го вашето дете да поставува прашања и да ги сподели своите чувства за претстојното доаѓање на новиот член во семејството. Вклучете го во подготовките за новороденчето, како, на пример, помагање при изборот на бебешки предмети.

Пристапувајќи кон разговорот со емпатија и со разбирање, можете да му помогнете на вашето постаро дете да се чувствува возбудено и подготвено за доаѓањето на новиот член во семејството, потенцира д-р Васовиќ.

Какви реакции може да се очекуваат од поголемото дете?

Системскиот и семеен советник д-р Васовиќ потенцира дека кога ќе пристигне бебето, вообичаено е постарите деца да искусат повеќе различни емоции и реакции. Според неа, некои типични реакции кои може да се очекуваат од постарото дете вклучуваат:

• љубомора: постарото дете може да се чувствува љубоморно на вниманието и на времето што ги добива новороденчето од родителите и од другите членови на семејството;
• чувство на поместување: постарото дете може да се чувствува како новото бебе да го заменува или да го турка настрана;
• регресија: постарото дете може да покаже однесувања што претходно ги надминало, како што се, на пример, мокрење во кревет или цицање палец, како начин за барање внимание или утеха;
• гнев или фрустрација: постарото дете може да се чувствува обземено од промените во семејната динамика и да ги изразува своите емоции преку лутина или преку фрустрација.
• За да помогнете да се надминат овие реакции и за да се поддржи постарото дете во овој период на промени, доктор Васовиќ советува да ги примените следниве стратегии:
• Нормализирајте ги нивните чувства: прифатете ги и нормализирајте ги емоциите на постарото дете ставајќи му до знаење дека е во ред да се чувствуваат различни емоции кога ќе пристигне нов член во семејството.
• Поминувајте време еден на еден: потрудете се да поминувате квалитетно време еден на еден со постарото дете, уверувајќи го во неговата важност во семејството.
• Вклучете го во грижата за бебето: охрабрете го постарото дете да помогне во едноставните задачи поврзани со грижата за новороденчето, како што е, на пример, пеењето приспивни песни. Ова може да му помогне да се чувствува вклучено и важно во новата семејна динамика.
• Одржувајте ги рутините: практикувајте ги рутините и активностите на постарото дете што е можно поконзистентно за да обезбедите чувство на стабилност и на сигурност во овој период на промени.
• Пофалби: кажувајте му охрабрувачки и пофални зборови на постарото дете за неговата улога како поголем брат или сестра, истакнувајќи ги неговите силни страни и придонеси за семејството.

Според д-р Васовиќ, со споделувањето информации за промените во семејниот систем, кои се соодветни на неговата возраст, може да му помогнете на постарото дете подобро да ги разбере и да се справи со своите емоции и да поттикне позитивен однос со новото братче или сестричка.

Што треба да прават родителите за да не го занемарат првото дете?

За повеќето родители доаѓањето на второто дете е голем предизвик, не само во однос на обврските на кои треба да ги приспособат речиси сите свои планови и да го организираат времето во согласност со нив, туку и во однос на подготовката на постарото дете за бебето како нов член на семејството, посочува психијатарот.

• Децата различно реагираат на веста за раѓањето на бебето во зависност од повеќе фактори. Покрај личните карактеристики на детето, врз неговиот однос спрема новороденчето влијаат и семејните односи, а, пред сѐ, вниманието и посветеноста што ги добива од родителите. Најголем проблем е токму недостигот од внимание по доаѓањето на новороденчето, со оглед на тоа што околу бебето има многу обврски кои бараат многу време и посветеност, поради што постарите деца често се чувствуваат загрозено и запоставено, вели д-р Васовиќ.

За да се надминат таквите чувства кај постарото дете, таа советува тоа да биде колку што е можно повеќе вклучено во задачите околу бебето: пресоблекување, покривање, играње итн., но и да се одвои барем еден час неделно кога мајката ќе биде сама со постарото дете, додека, на пример,  таткото го шета бебето или таткото да биде со постарото дете додека, на пример, мајката го заспива новороденчето. Еден од најдобрите начини да се покажат љубов и внимание спрема постарото дете е преку игра и квалитетно поминато време еден на еден.

Совети за семејствата кои очекуваат нов член

Верувајте им на своите инстинкти бидејќи веќе сте го поминале патувањето наречено родителство. Сигурно имате научено многу од своето претходно искуство. Тоа треба да ви даде сигурност за ова ново животно поглавје. Родителството на повеќе деца може да биде предизвик, но запомнете дека е во ред работите понекогаш да бидат малку хаотични. Патувањето на секое семејство е уникатно и посебно. Прифатете ги промените, предизвиците и радостите што доаѓаат со проширувањето на вашето семејство. Верувајте во себе и во своите способности како родител, порачува системскиот и семеен советник д-р Сања Васовиќ.